هیئت وزیران در جلسه مورخ۱۱/۵/۱۳۸۳ بنابه پیشنهاد شماره۹۰۹۴۰ مورخ۲۸/۱۰/۱۳۸۲ وزارت کار و امور اجتماعی و به استناد تبصره (۴) ماده واحده قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه کار ـ مصوب ۱۳۸۰ـ آیین نامه اجرایی قانون یادشده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه کار ـ مصوب ۱۳۸۰
فصل اول ـ کلیات و تعاریف
ماده ۱
در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بکار می روند:
الف ـ کـاریابی: موسسات و دفـاتر مشـاوره شغلی و حرفه ای بـرای کاریابی غیردولتی در داخل کشور و یا مجاز به اعزام نیروی کار به خارج از کشور که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی تاسیس می شوند.
ب ـ وزارت:وزارت کار و امور اجتماعی.
پ ـ هیئت: هیئت موضوع ماده (۷) این آیین نامه.
ت ـ اداره کل استان: اداره کل کار و امور اجتماعی استان مربوط.
ث ـ قانون: قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه کار ـ مصوب ۱۳۸۰ـ
ماده ۲
متقاضیان تاسیس کاریابی ها موظفند طبق قانون و ضوابط و مقررات مندرج در این آیین نامه از وزارت، مجوز فعالیت اخذ کنند.
ماده ۳
تمامی کاریابی های دارای مجوز رسمی کمافی السابق دارای اعتبار می باشند.
ماده ۴
مجوز فعالیت کاریابی به نام اشخاص حقیقی یا حقوقی که صلاحیت آنها براساس مواد(۱۱) و (۱۲) این آیین نامه تایید می شود، صادر می گردد.
تبصره ۱ـ اشخاص حقیقی و حقوقی موظف به رعایت ضوابط این آیین نامه و مسئول و پاسخگو به مراجع ذی صلاح می باشند.
تبصره ۲ـ درصورت تغییر مدیر، موسسات حقوقی موظفند فرد واجد شرایط دیگری را معرفی نمایند تا مجوز به نام وی صادر شود. درغیراین صورت تا تعیین مدیر جدید دفتر کاریابی مجاز به فعالیت نخواهد بود.
ماده ۵
امتیاز کاریابی قابل انتقال به غیر نمی باشد. درصورت عدم ادامه کار مدیر به هر علت تا تعیین مدیرجدید، کاریابی مجاز به ادامه فعالیت نیست.
ماده ۶
برای ارایه خدمات کاریابی به زنان جوینده کار، کاریابی ها موظفند حداقل یک نفر کارشناس زن استخدام نمایند.
ماده ۷
هیئتی مرکب از افراد زیر به منظور انجام وظایفی که در این آیین نامه مقرر شده است، در وزارت تشکیل می شود:
الف ـ مدیرکل هدایت نیروی کار وزارت.
ب ـ مدیرکل دفتر توسعه اشتغال خارج از کشور وزارت.
پ ـ مدیرکل دفتر سیاستگذاری راهبردی اشتغال وزارت.
ت ـ مدیرکل دفتر اشتغال زنان وزارت (درمورد کاریابی های داخلی) و مدیرکل دفتر روابط بین الملل وزارت (درمورد کاریابی های خارج از کشور).
ث ـ دو نفر نماینده به انتخاب شورای عالی کار (یک نفر نماینده کارفرما و یک نفر نماینده کارگر).
ج ـ نماینده سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور.
چ ـ یک نماینده از وزارت امور خارجه (کمیته ماده (۷) مربوط به کاریابی های خارج از کشور).
ح ـ نماینده سازمان ملی جوانان.
تبصره ۱ـ احکام اعضاء توسط وزیر کار و امور اجتماعی صادر می شود.
تبصره ۲ـ جلسات مربوط به اعطای مجوز کاریابی داخلی با ریاست مدیرکل هدایت نیروی کار و جلسات مربوط به اعطای مجوز کاریابی خارجی با ریاست مدیرکل توسعه اشتغال در خارج از کشور تشکیل می گردد.
تبصره ۳ـ جلسات باحضور دوسوم اعضاء رسمی و رای اکثریت ملاک است.
ماده ۸
وظایف هیئت به شرح زیر است:
الف ـ نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه.
ب ـ بررسی و تایید صلاحیت اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی کاریابی واجد شرایط پس از ارایه توسط اداره کل استان.
پ ـ تعیین ضوابط مربوط به مکان، امکانات و تجهیزات موردنیاز کاریابی ها در چهارچوب ضوابط و مقررات قانونی.
ماده ۹
مجوز ایجاد کاریابی ها پس از انجام مراحل پیش بینی شده در این آیین نامه توسط اداره کل هدایت نیروی کار (کاریابی های داخلی) و اداره کل توسعه اشتغال در خارج از کشور (کاریابی های خارجی) صادر می گردد.
ماده ۱۰
درصورت مشاهده هرگونه تخلف و عدم رعایت ضوابط مندرج در این آیین نامه بر اساس گزارش اداره کل استان، بنا به تشخیص هیئت، علاوه بر مجازات پیش بینی شده در قانون، مجوز کاریابی متخلف تمدید نشده یا لغو می شود.
تبصره ـ تصمیمات هیئت حسب مورد توسط اداره کل هدایت نیروی کار و اداره کل توسعه اشتغال در خارج از کشور به مراجع ذی ربط ابلاغ می شود.
فصل دوم ـ ضوابط ایجاد کاریابی اشخاص حقیقی و حقوقی
ماده ۱۱
اشخاص حقیقی متقاضی ایجاد دفاتر کاریابی باید دارای شرایط زیر باشند:
الف ـ تابعیت جمهوری اسلامی ایران و تدین به یکی از ادیان رسمی کشور.
ب ـ نداشتن سابقه کیفری موثر به تایید مراجع ذی صلاح.
پ ـ دارابودن کارت پایان خدمت یا معافیت دایم (برای آقایان)
ت ـ داشتن حداقل سن ۳۰سال تمام.
ث ـ دارا بودن مدرک تحصیلی حداقل لیسانس، ترجیحا در یکی از رشته های علوم اقتصادی، مدیریت، حقوق، علوم تربیتی، روانشناسی، مشاوره و راهنمایی، جامعه شناسی و خدمات اجتماعی.
تبصره ۱ـ متقاضیان کاریابی خارجی دارای حداقل دو سال تجربه کاری در زمینه کاریابی داخلی در اولویت هستند.
تبصره ۲ـ مدیران کاریابی خارجی باید آشنا به یکی از زبانهای خارجی، مدیریت بازاریابی بین المللی نیروی کار و قوانین و مقررات مربوط به صدور روادید کار باشند.
تبصره ۳ـ تمامی بازنشستگان وزارت که متقاضی دریافت مجوز ایجاد کاریابی می باشند از الزام موضوع بند(ج) این ماده به شرط داشتن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم، معاف می باشند، مشروط برآنکه حداقل دو سال در زمینه خدمات اشتغال و کاریابی سابقه کار داشته باشند.
ماده ۱۲
شرایط مسئول فنی کاریابی اشخاص حقوقی به شرح زیر می باشد:
الف ـ دارا بودن حداقل مدرک لیسانس در یکی از رشته های علوم اقتصادی، مدیریت، حقوق، مشاوره وراهنمایی و خدمات اجتماعی.
ب ـ عدم سابقه محکومیت کیفری موثر.
پ ـ داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت دایم و یا موقت.
ت ـ تسلط به زبان خارجی برای کاریابی های خارج از کشور.
ماده ۱۳
ادارات کل استان مکلفند پس از تایید احراز شرایط کامل متقاضیان برای کسب تایید نهایی و صدور مجوز، تقاضای متقاضیان را به هیئت ارسال دارند.
ماده ۱۴
مدت اعتبار مجوز کاریابی حداکثر سه سال است، تمدید مجوز منوط به ارزیابی و تایید عملکرد دفاتر کاریابی توسط هیئت می باشد.
فصل سوم ـ وظایف کاریابی ها
ماده ۱۵
وظایف کاریابی های داخلی و بین المللی عبارت است از:
الف ـ شناخت بازار کار داخلی (ویژه کاریابی های داخلی).
ب ـ شناخت بازار کار کشورهای خارجی (ویژه کاریابی های بین المللی).
پ ـ ثبت نام از متقاضیان کار.
ت ـ کسب فرصتهای شغلی. (ویژه کاریابی های داخلی).
ث ـ مشاوره و راهنمایی شغلی جویندگان کار و کارفرمایان.
ج ـ به کارگماری کارجویان در واحدهای پذیرنده در بخشهای اقتصادی.
چ ـ کسب فرصتهای شغلی مناسب برای اعزام نیروی کار به خارج از کشور (ویژه کاریابی های بین المللی).
ماده ۱۶
کاریابی ها به هیچ وجه حق تامین نیروی انسانی موردنیاز کارفرمایان را به صورت پیمانکاری ندارند.
ماده ۱۷
کاریابی ها حق انجام فعالیت های پیمانکاری در قالب شرکتهای خدمات پشتیبانی نیروی انسانی را ندارند.
تبصره ۱ـ هرگونه تغییر و تحول در مکان دفتر کاریابی با هماهنگی اداره کل استان خواهد بود.
تبصره ۲ـ کاریابی ها حق ایجاد شعبه و دفتر جداگانه تحت عنوان دفتر نمایندگی را ندارند، موارد استثناء منوط به تشخیص و تایید هیئت موضوع ماده (۷) این آیین نامه می باشد.
تبصره ۳ـ متقاضیانی که با درخواست آنان در هیئت موضوع ماده (۷) موافقت به عمل آمده است، موظفند حداکثر ظرف دو ماه نسبت به معرفی مکان و تامین امکانات مربوط کاریابی و دریافت تایید اداره کل استان اقدام نمایند.
ماده ۱۸
برای اعزام نیروی انسانی مازاد به خارج از کشور در صورتی که نیروهای کار اعزامی آشنا به زبان آن کشور نباشند، کاریابی ها می توانند زمینه های لازم را برای آموزش زبان افراد اعزامی با هزینه متقاضیان فراهم نمایند.
ماده ۱۹
کاریابی ها موظف به رعایت موارد زیر می باشند:
الف ـ تکمـیل و ارسال پرسشنامه اطلاعاتی و آماری ماهانه اداره کل توسعه اشتغال در خارج از کشور به ادارات کل استان.
ب ـ کاریابی ها مکلف به ارایه مشاوره شغلی و حرفه ای براساس دستورالعمل مصوب هیئت موضوع ماده (۷) این آیین نامه می باشند.
پ ـ راهنمایی و معرفی متقاضیان کار فاقد مهارت به مراکز آموزش فنی و حرفه ای باتوجه به نیاز بازار کار به منظور فراگرفتن مهارتهای موردنیاز.
تبصره ـ اداره کل استان موظف است موارد مربوط به بندهای «الف» و «ب» این ماده و سایر اطلاعات را ماهانه به مرکز اطلاعات رایانه ای و ادارات کل هدایت نیروی کار و توسعه اشتغال وزارت ارسال نماید.
ماده ۲۰
تمامی کاریابی ها موظف به حفظ و نگهداری محرمانه اطلاعات پرسنلی و هویتی جویندگان کار می باشند.
ماده ۲۱
دریافت حق الزحمه کاریابی براساس موارد زیر می باشد:
الف ـ حق الزحمه کاریابی هایی که منجر به انعقاد قرارداد کار یک ساله و بیشتر شود، معادل یک ماه حقوق دریافتی کار جواز کارفرما خواهد بود و این میزان نباید کمتر از روز کاری باشد.
ب ـ حق الزحمه مشاوره شغلی که منجر به ثبت نام رسمی کارجو در کاریابی شود، مبلغ ده هزار ریال می باشد که هر سال بنا به پیشنهاد هیئت موضوع ماده (۷) این آیین نامه و تصویب شورای عالی کار تعیین و ابلاغ خواهد شد.
پ ـ برای قرارداد کار با مدت کمتر حق الزحمه به صورت تناسبی محاسبه خواهد شد که این میزان نباید کمتر از ۱۰ روز باشد.
ماده ۲۲
کاریابی ها حق دریافت هیچگونه وجهی از جویندگان کار نخواهند داشت و ملزم به رعایت تعرفه موضوع ماده (۲۲) این آیین نامه خواهند بود.
ماده ۲۳
کاریابی ها می توانند به منظور وصول حق الزحمه خود براساس توافق با جوینده کار به میزان حق الزحمه تعیین شده در بند (الف) ماده (۲۱) این آیین نامه تضمین اخذ نمایند.
فصل چهارم ـ رسیدگی به تخلفات
ماده ۲۴
رسیدگی به موارد تخلف هریک از کاریابی ها پس از بررسی توسط اداره کل استان و ارایه گزارش، در هیئت انجام می شود.
ماده ۲۵
مدیران کل استان، مسئول اجرای صحیح این آیین نامه می باشند و نظارت مداوم بر کار کاریابی ها خواهند داشت.
تبصره ـ نظارت بر درج آگهی کاریابی ها در جراید و رسانه های گروهی برای جلوگیری از فعالیت کاریابی های غیرمجاز توسط ادارات کل استان به عمل می آید.
ماده ۲۶
موارد قابل رسیدگی موضوع ماده (۲۵) این آیین نامه به شرح زیر است:
الف ـ ارتـکاب هرگونه عمل خـلاف مقررات قانونی و شئونات شغلی توسط کاریابی ها.
ب ـ رسیدگی به شکایات جویندگان کار از کاریابی ها.
پ ـ عدم رعایت نوبت در معرفی جویندگان کار با تخصص و سوابق مشابه واحدهای پذیرنده نیروی کار (اعم از داخل یا خارج از کشور).
ت ـ عدم رعایت ضوابط و مقررات تدوین شده در این آیین نامه نظیر دریافت حق الزحمه بیش از میزان تعیین شده «و نیز عدم مشاوره شغلی و حرفه ای».
ث ـ معرفی افراد به کارفرمایان بدون توجه به ضوابط اعلام شده از سوی آنان.
ج ـ عدم ارایه به موقع آمار و اطلاعات به اداره کل استان.
چ ـ عدم همکاری با کارشناسان اداره کل هدایت نیروی کار، «توسعه اشتغال در خارج ازکشور» و بازرسان ادارات کل کار و امور اجتماعی در سراسر کشور.
ح ـ هرگونه سوء استفاده از مجوز ایجاد دفاتر کاریابی.
ماده ۲۷
عدول اشخاص حقیقی و حقوقی از ضوابط این آیین نامه و سایر ضوابط مربوط که توسط وزارت اعلام می شود، تخلف محسوب شده و براساس رای هیئت موجب تذکر کتبی با درج در پیشینه خدمتی و عدم تمدید پروانه کار خواهد شد و درصورت لزوم، موارد از طریق قوه قضاییه و مراجع ذی ربط تعقیب می گردد.
تبصره ـ هیئت موظف است موضوع عدم تمدید مجوز کاریابی متخلف را به طور مشروح به کلیه استانها اعلام نماید تا در سایر استانها از قبول درخواست مجدد آنان خودداری شود. موضوع عدم تمدید مجوز کاریابی توسط اداره کل مربوط، از طریق جراید جهت آگاهی عمومی اعلام می شود.
فصل پنجم ـ ضوابط انتخاب و معرفی کاریابی های نمونه
ماده ۲۸
کاریابی ها پس از بررسی عملکرد سالانه آنها به شرح زیر باتوجه به امتیاز کسب شده مورد تشویق قرار خواهند گرفت:
الف ـ بالاترین آمار مربوط به بکار گمارده شدگان در داخل و یا خارج از کشور.
ب ـ تامین نیروی کار موردنظر کارفرمایان(اعم از داخلی و خارجی) و رعایت اصل تطبیق عرضه و تقاضای نیروی کار به لحاظ انضباط، تخصص و مهارت و غیر اینها.
پ ـ ارایه به موقع اطلاعات تقاضای نیروی کار (فرصتهای شغلی اخذ شده از کارفرمایان) به اداره کل استان.
ت ـ رعایت دقیق ضوابط و مقررات این آیین نامه جهت اعزام افراد به خارج از کشور و عدم بروز مشکلات از سوی افراد اعزامی.
ث ـ اعلام منظـم گـزارشـهای ماهانـه ثبت نام شدگان، معـرفی شـدگان، بکارگمارده شدگان به اداره کل استان.
ماده ۲۹
سالانه از محل اعتباراتی که برای کمک و تجهیز کاریابی ها در قانون بودجه کل کشور منظور می شود کمک های نقدی و غیرنقدی به تشخیص وزارت به کاریابی هایی که مطابق این آیین نامه فعالیت نموده باشند با رعایت قوانین و مقررات مربوط پرداخت می شود.
ماده ۳۰
این تصویب نامه جایگزین تصویب نامه شماره ۲۳۹۸۴/ت۲۶۶۳۰هـ مورخ ۱۱/۱۲/۱۳۸۱ می شود.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف
